Страница:Институции Гая (1891).djvu/536

Материал из Викитеки — свободной библиотеки
Эта страница была вычитана
[IV, 165.
490
лу рестипуляции (взаимного обещания); но истец прибавляет к формуле спонсии еще и другой иск о возврате или выдаче вещи для того, чтобы ответчика, если тяжба per sponsionem разрешится в пользу истца, принудить к уплате стоимости спорного предмета, на тот случай, если обжалованная сторона не хочет выдать или возвратить вещи.
^1) Бэтман-Гольвег: sponsionis formulae subiungit. Гефтер: sponsioni vel ejus formulae subiicit. Гушке а за ним Студемунд: formulae subicit.
^2) Для обеспечения повиновения сторон судебному приговору, каждая из них должна была обещать друг другу уплату известной, более или менее крупной суммы (sponsio и restipulatio), на тот случай, если проиграет дело.
^3) Ср. примечание Гушке (V) р. 400: In р. 242, in qua omnino nihil certo legi potuit, primum haec fere secuta esse suspicor: tantidem, quanti sponsio facta sit, aduersarius condemnetur: quod judicium appellatur secutorium, quia sequitur sponsionis uictoriam (cf. § 169 fin.). Sponsio uero et restipulatio tanti fit, quanti actor eam non calumniae causa fieri iurauerit. (Cf. L. 7. § 4. D. quod vi aut cl. 43, 24. verba „simpli litem aestimandam“). Postea iudex, apud quem de ea re agitur, requirit, an reus contra edictum praetoris non restituerit aut non exhibuerit: et si secundum actorem iudicatum erit, aduersarium summam sponsionis et si non restituerit uel non exhibuerit, etiam secutorio iudicio condemnat, actorem vero restipulationis absoluit; quodsi secundum reum iudicauerit, hunc sponsionis et secutorii iudicii absoluit, actorem uero restipulationis condemnat. — Hinc Gajus ad prohibitoria interdicta transitum videtur fecisse, ita ut primum de simplicibus ageret, deinde de duplicibus, ad quae spectant, quae in p. 244. tractantur. Accuratius vero quid in p. 242. et 243. dictum fuerit, donec fortioribus remediis adhibitis plura legere contigerit, ne coniectura quidem aliquatenus probabili definiri potest, maxime cum frustula sermonis vel singulorum verborum, pleraque incerta quae Vst ex p. 243. refert, ubi in Bluhmiana incidunt (v. 21. 22 vel secundum St. dum potius v. 20. 21.), minime cum iis conveniant. Illud tantum etiam nunc mihi persuasum est, quae Iustinianus liabet § 4. I. de interd. (4, 15), ibi inter Gai. 4,